فرجام شناسی در مثنوی

چکیده : فرجام شناسی (معاد ) از نظر اهمیت ، بعد از توحید مهمترین مسأله دینی و اسلامی است . زیرا در سایه اعتقاد به معاد است که هدف از آفرینش تحقق می یابد و اعمال و رفتار انسان ارزش و معنا پیدا می کند. مولوی در مثنوی با استناد به قران کریم و احادیث ، ابیات فراوانی رادرخصوص معاد ،رستاخیز و عالم بعد از مرگ سروده است . او به دونوع رستاخیز معتقد است . 1- طبیعی 2- ماوراء طبیعی . قیامت طبیعی همان روزی است که همه مردگان زنده می شوند و نشانه های قیامت آشکار می شود ولی قیامت ماوراطبیعی یا روحی و معنوی وقتی به وقوع می پیوندد که سالک کوه تعینات و خودبینی را به مدد همت الهی و عبادت و ریاضت از میان برمی دارد یعنی از خود فانی و در خدا باقی می شود و قیامتی در وجود او رخ می دهد. وی مرگ را به دو نوع تقسیم کرده است. الف- مرگ اختیاری ب- مرگ اجباری (اجل) مرگ اختیاری آن است که انسان با برنامه های الهی و عرفانی بر نفس خود چیره شود و درون و باطن خود را تهذیب نماید .مولوی مرگ اختیاری را عنایت خداوند می داند، که باعث هدایت و حیات می شود.